Over drochels, rijglijfjes en zwierende jurken

In het begin van mijn studententijd werd ik lid van hofdansvereniging Les Précieuses Ridicules in Nijmegen. Les Précieuses Ridicules is een klassieke dansvereniging die zich bezighoudt met het bestuderen, instuderen en uitvoeren van hofdansen uit de achttiende en negentiende eeuw. Alhoewel ik de zwierige Sissi-jurken prachtig vond, was ik diep onder de indruk van de achttiende eeuwse mode met haar brede heupen en kantjes en bandjes. Sindsdien heeft de achttiende mode mij in haar greep, en sla ik geen kans over om kledingsstukken uit die tijd ‘in het echt’ te bewonderen.

Toen ik ontdekte dat er in Brussel een tentoonstelling was omtrent deze mode, kon ik deze mogelijkheid niet aan mij voorbij laten gaan. Op een koude zondagochtend in januari bezocht ik het Museum voor het Kostuum en de Kant.

Het Museum voor het Kostuum en de Kant, dat in 1977 in Brussel werd opgericht, beschikt over een uitgebreide collectie op het gebied van Brusselse kant, mode, accessoires, borduurwerk en sportkleding.

het uithangbord bij de ingang van het Museum

In de afgelopen paar jaar heeft het Museum de beschikking gekregen over een aantal kostbare kledingsstukken uit de achttiende eeuw. Dit resulteerde in de tentoonstelling ‘Pruiken, korsetten en kniebroeken. Mode in de 18^e eeuw’. Oorspronkelijk was de tentoonstelling gepland voor de periode 30 maart-31 december 2012, maar deze werd verlengd tot 3 maart 2013.

In de tentoonstelling stonden de diverse modetendenzen vanaf 1730 tot de Franse revolutie centraal, de regeerperiode van Lodewijk XV en Lodewijk XVI. Deze periode werd niet alleen gezien als de ‘gouden eeuw’ van de kunstnijverheid, maar ook als het hoogtepunt van het Brusselse kantwerk. Brussels kant werd aan alle Europese hoven gedragen.

De tentoonstelling gaf een representatief beeld van de vrouwen- en mannenmode uit deze periode. Zo waren er robe a la françaises, te zien, robe à la anglaises, geborduurde vesten, rijglijfjes, pruiken, waaiers, schoenen, etc.

Bij de tentoonstelling is een catalogus verschenen:

(c) Museum voor de Kostuum en de Kant

Ter Assatouroff, Corinne; Esgain, Caroline en Vrebos, Martine (eds.) (2012) Pruiken, korsetten en kniebroeken. De mode in de 18^e eeuw. Brussel: Joh. Enschédé – Van Muysewinkel.

Bit boekwerk bevat naast de catalogus van de tentoonstelling een aantal informatieve artikelen over achttiende eeuwse mannen- en vrouwenmode en kant en een lexicon.

Het bezoek aan de tentoonstelling vond ik meer dan geslaagd. De toegangsprijs (vier euro) is zeer gunstig, en ik heb ook een aantal nieuwe termen geleerd. 

Zoals het woord ‘drochel’. (gekloste achtergrond bestaande uit zeshoekige mazen. Op deze achtergrond worden de motieven ingeweven of ingebracht.)

Uitvergroting van een strook Mechelse kant. Foto gemaakt door Carolus op nl.wikipedia.org

Het Museum voor het Kostuum en de Kant is gelegen aan de Violetstraat 12 en heeft regelmatig nieuwe tentoonstellingen.

Meer informatie over het museum en wat er op dit moment te zien is, is op de website te vinden.